Mehir altını alındığı andan itibaren maldan sayılır. Alındığı tarihten itibaren (hicri) 1 yıl geçince artık zekat zamanıdır. O sebeple insanlar genelde ramazanı baz alır.
Zekat vermenin şartları ve zekat verilecek malların şartları vardır. Kişinin EN AZ 90,96 gram altını varsa (ki bu nisab miktarıdır) o zaman 1/40'ını zekat düşen birine MÜLK ETTİREREK (yani bir şahsın eline parayı veya altını bizzatihi) vermelidir. Zekatın geçerli sayılması için de zekat niyetiyle verilmiş olması gerekir. Bu sebepledir ki sadaka gizli, zekat aşikar verilmelidir.
Zekat verilecek malların şartları da şöyledir;
Üzerinden 1 sene geçecek, Artıcı mal olacak (Altın artıcı maldır), Temel ihtiyaç dışında olacak, Tam mülkiyet olacak (Yani tamamen kişinin şahsına ait, ortağı yok), Nisab miktarında olacak.
Zekat parasıyla yemek vermek zekat yerine geçmez. Zekatı şahsa mülk ettirmek yerine vakıf gibi bir yere vermek zekat yerine geçmez. Ancak o vakıflar görev yapanlara veya fakirleri, yetimleri, ilim sahibi talebeler gibi ihtiyaç sahiplerini gözeten bir vakıfta her ihtiyaç sahibine pay ettirerek (mülk ettirerek) verilebilir. Zekat miktarı toplu halde verilebildiği gibi, parçalar halinde de verilebilir. Örn, 1000 lira tutan bir zekat, 500/500 olmak üzere 2 farklı kişiye verilebilir.