― TAHARET (TEMİZLİK)
GUSÜL
1. Sünnete uygun gusül abdesti nasıl alınır?
― Gusül; cünüplük, hayız ve nifas gibi hükmî kirlilik hâllerinden kurtulmak için yapılması gereken dinî temizlik demektir.
― Kur’an-ı Kerim’de, “Eğer cünüp iseniz, iyice temizlenin (yıkanın)” (Nisâ, 4/ 43; Mâide, 5/ 6) buyurulmaktadır.
― Hz. Peygamberin (s.a.v.) sünnetinde de, ihtilam olma (rüyalanma) veya cinsel ilişki sonucu cünüplük hâlinde veya hayız ve nifas sonrasında gusletmek emredilmiştir. (Buhârî, Gusül, 22, 28; Müslim, Hayız, 87, 88; Ebû Dâvûd, Taharet, 127).
― Gusül abdesti:
1 ― Ağza su alıp boğaza kadar çalkalamak,
2 ― Burna su çekmek
3 ― Ve bütün vücudu hiç kuru yer bırakmayacak şekilde yıkamak suretiyle yapılır.
Burada sayılan işlemler Hanefîlere göre guslün farzlarıdır. Şafiilerde aynıdır, tek fark şafiilerde niyet etmek farzdır.
Birinin eksik bırakılması hâlinde gusül geçersiz olur.
Guslün bu farzlarından başka bir de sünnetleri vardır. Sünnetleri de yerine getirilerek gusül şöyle yapılır:
― Gusletmek isteyen kimse niyet ederek besmele çeker. Ellerini yıkar, vücudunda bir necaset/maddî kirlilik var ise onu temizler, avret yerlerini yıkar.
Sonra sağ eli ile üç defa ağzına su vererek iyice çalkalar, daha sonra üç defa burnuna su çekerek temizler ve namaz abdesti gibi abdestini tamamlar. Sonra da vücudunun her tarafını iyice yıkar.
Guslettiği yerde su birikiyorsa, son olarak ayaklarını yıkayıp guslünü tamamlar.
* * * *
2. Gusülden sonra tekrar abdest almak gerekir mi?
― Gusül, abdesti de içerdiğinden ayrıca abdest almaya gerek yoktur.
― Zira, Hz. Âişe, Resûl-i Ekrem’in (s.a.v.) guslettikten sonra ayrıca namaz abdesti almadığını rivayet etmiştir. (Tirmizî, Tahâret, 79).
― Abdullah b. Ömer de, “Hangi abdest gusülden daha umumidir ki!” diyerek gusülden sonra abdeste ihtiyaç olmadığını belirtmiştir. (Taberânî, el-Mu’cemü’l-Kebir, XII, 371).
* * * *
3. Cünüp olarak uyumak, yemek ve içmekte bir sakınca var mıdır?
― Cünüp olan bir kimse, namaz kılmak ve Kur’an okumak gibi ibadetleri yerine getiremez. Dolayısıyla, ibadetlerini yapmaya engel olan bu durumdan ilk fırsatta guslederek kurtulmaya çalışmalıdır.
― Ancak gusletmesi gereken bir kimse ihtiyaç hâlinde, herhangi bir namazın geçmesine sebebiyet vermemek kaydıyla, avret mahallinin temizliğini yaptıktan sonra abdest alarak ya da sadece el ve ağzını yıkayarak uyuyabilir, yiyip içebilir ve başka işlerle meşgul olabilir.(Buhârî, Gusül, 27; Müslim, Hayız, 21, 22, 24).
Çünkü cünüplük, gusül ve abdest gibi özel bir temizliği gerektirmeyen işlerin yapılmasına engel değildir.
― Nitekim Hz. Peygamber (s.a.v.), cünüp olmakla müminin necis (maddeten pis) olmayacağını ifade etmiştir. (Buhârî, Gusül, 23).
― Fakat cünüp birinin namazını kaçıracak şekilde yıkanmayı geciktirmesi haram, elini ağzını yıkamadan yiyip içmesi ise mekruh görülmüştür.
Bu itibarla zorunlu bir durum olmadıkça insan hemen boy abdesti almalı ve bir an önce yıkanıp temizlenmelidir.
* * * *
4. Sezaryen yöntemi ile doğum yapmak guslü gerektirir mi?
― Sezaryen yöntemi ile çocuk dünyaya getirmek lohusalık açısından normal doğum hükmündedir. Sezaryenden sonra rahimden kan gelmezse kadın ilk fırsatta guslederek lohusalık (nifas) hâlinden temizlenir.
Rahimden kan gelirse, kanın kesilmesinden sonra gusletmesi gerekir. (Serahsî, el-Mebsût, III, 210; Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 60, 108).
* * * *
5. Abdest veya gusül alırken konuşmanın sakıncası var mıdır?
― Abdest veya guslederken konuşmak abdeste veya gusle zarar vermez. Ancak bir ihtiyaç olmadıkça konuşmak uygun değildir.
Abdest veya gusül almaya başlayan kişi, yaptığı ibadete odaklanmalı, dünyevi meşguliyet, duygu ve düşüncelerden mümkün olduğunca uzaklaşmalıdır. (Şürünbülâlî, Merâkı’l-felâh, I, s. 44).