Her ebeveyn, çocuklarının büyümesi ve bunun boylarını nasıl etkileyip etkilemeyeceği konusunda endişelenir. Ancak bazı ebeveynlerin endişelenmek için diğerlerinden daha fazla nedeni olabilir. Aynı yaş ve cinsiyetteki diğer çocuklardan önemli ölçüde daha kısa görünen bir çocuğun bir sorunu olabilir. Çocuklarda boy kısalığı erken yaşlarda teşhis edilirse vakit kaybedilmeden tedaviye başlanabilir ve olumlu sonuçlar alınabilir.
Çocuklarda boy kısalığı ne anlama geliyor?
Kısa boy terimi, bir kişinin yaşı, cinsiyeti, ırksal grubu veya ailesi için ortalama boyunun önemli ölçüde altında olan yüksekliği tanımlar. Büyüme başarısızlığı genellikle kısa boy ile karıştırılır. Zamanla ortaya çıkan büyüme başarısızlığı, sonunda kısa boy ile sonuçlanır. Tanım olarak, büyüme geriliği tıbbi bir durumdur. Bununla birlikte, kısa boy genellikle normal bir değişkendir.
Çocuklarda boy kısalığı sebepleri nelerdir?
Boy kısalığının tüm nedenleri üç ana kategoriden birine girer: kronik hastalık (örneğin, yetersiz beslenme), ailesel boy kısalığı ve gecikmiş ergenlik. Dünya çapında yetersiz beslenme, büyüme başarısızlığının en yaygın nedenidir ve genellikle yoksulluk veya anarşi ile ilgilidir. Gelişmiş ülkelerdeki beslenme yetersizlikleri daha çok kendi kendini kısıtlayan diyetlerin sonucudur. Zayıf olmak genellikle kısa boydan daha belirgindir. Genellikle aşağıdaki sebepler boy kısalığını etkileyen faktörlerdir:
- Genetik yapı
- Gecikmiş ergenlik veya erken ergenlik
- Kronik rahatsızlıklar
- Hormonal faktörler
- Psikolojik sorunlar
- Metabolik hastalıklar
Çocuklarda bok kısalığının büyük bir kısmı genetik faktörlerden kaynaklandığı bilinmektedir. Anne ve babada boy kısalığı varsa çocuklarda görülmesi büyük bir ihtimaldir. 6 ay ile 3 yaş arasında ve ergenlik dönemlerinde boy kısalığı anlaşılabilir.
Çocuklarda kısa boy için tıbbi tedavi nasıl yapılır?
Tıbbi tedavi, boy kısalığının nedenine bağlıdır. Normal varyant kısa boylu çocuklar için genellikle tedavi gerekmez. Ebeveynlerin, normal olan (yani hastalığı olmayan) kısa boylu çocuklarda nihai yetişkin boyunu yükseltmede etkili olmadığını anlamaları önemlidir.
İlaç tedavisi, boy kısalığının nedenine bağlıdır. Tiroid hormon replasman tedavisi, hipotiroidili çocuklar için basit ve etkilidir. Rekombinant insan büyüme hormonu tedavisi (rDNA kaynaklı somatotropin), büyüme hormonu eksikliğinden kaynaklanan büyüme başarısızlığı için oldukça etkili ve güvenlidir. Ancak, büyüme hormonu kısa boylu (yani ailesel boy kısalığı) normal çocuklar için etkili değildir. Büyüme hormonu bir pediatrik endokrinolog gözetiminde uygulanmalıdır.
Cerrahi tedavi, çocuklarda boy kısalığı altında yatan nedene bağlıdır. Büyüme hormonu eksikliğine neden olan bir beyin tümörü tespit edilirse ameliyat gerekli olabilir.
