Tüm hamile kadınların yaklaşık % 10’u yüksek tansiyondan (tıbbi hipertansiyon) muzdariptir. Hamilelikte yüksek tansiyon, gebeliğin yaygın bir yan etkisidir. Hamilelik sırasında genellikle iki yüksek tansiyon türü vardır.
Biri, hamilelikten önce var olan kronik (kalıcı) yüksek tansiyon. Diğeri yalnızca hamilelik sırasında gelişen yüksek tansiyon (tıbbi gebelik hipertansiyonu). Hamilelik sırasında tıp uzmanları, 140 ila 90 mmHG’ye kadar (basınç için bir ölçü birimi) kan basıncının normal olduğunu düşünür. Daha yüksek değerler yüksek tansiyon olarak kabul edilir.
Hamilelik sırasında yüksek tansiyon nasıl fark edilir?
Hamilelik sırasında yüksek tansiyon, gebelik hipertansiyonu olarak da adlandırılır. Kan basıncı o kadar yükselir ki vücuda ve fetüse zarar verebilir. Hamile kadınların yaklaşık %10’u bu hastalıktan muzdariptir. İlk kez çocuğu olacakların %15’i bu durumdan etkilenir. Yüksek tansiyon hamilelik sırasında ortaya çıkar ve doğumdan sonra kendiliğinden iyileşir.
Doğum kaydında belirtilen kontroller sırasında rutin olarak kan basıncı kontrol edilir. Böylece şüphe durumunda hızlı tepki verebilirsiniz. Normal şartlar altında, yüksek tansiyonunuzu fark edemeyebilirsiniz. Ancak değerler çok yükseldiğinde baş ağrısı, uykusuzluk, burun kanaması veya bulantı gibi belirtiler fark edilebilir hale gelebilir.
Hamile kadınlarda kan basıncı ne kadar yüksek olabilir?
Değerler 140/90 mmHg sınırını aşarsa, hamilelik sırasında artan kan basıncından söz edilir. Ayrıca tek bir ölçüm yeterli değildir. Bunun altındaki değerler normal olarak sınıflandırılır ve hipertansiyonu göstermez.
Hamilelikte yüksek tansiyon ne kadar tehlikelidir?
Hamilelikte yüksek tansiyon tehlikeli olabilir. Bunun nedeni, hipertansiyonun preeklampsiye ve hatta eklampsiye dönüşebilmesidir. Böyle bir hastalığın tipik belirtileri, artmış kan basıncının yanı sıra, idrarda ödem ve protein atılımıdır.
Preeklampsi seyrindeki semptomlar başlıca baş ağrısı, bulantı, baş dönmesi, kusma, görme bozuklukları ve ışığa duyarlılıktır. Preeklampsiye genellikle kan damarlarının daralması eşlik eder, bu da oksijen satürasyonunun artık yeterince garanti edilmediği anlamına gelir. Vücut iltihaplanma ile tepki vermeye başlar. Ayrıca pıhtılaşma süreçleri aktive olur, iç damar tabakasına zarar verir ve damar elastikiyetinde azalma meydana gelebilir. Bu da böbrek fonksiyonunu etkiler ve artan protein atılımına yol açar. Diğer organlar da etkilenebilir. Bu aynı zamanda plasenta için de geçerlidir.
Genel olarak preeklampsi en tehlikeli gebelik komplikasyonlarından biridir. Erken teşhisle iyileşme şansı çok yüksektir. Ağır vakalarda hastalık ölüme yol açabilir.
Bu arada, preeklampsi ciddi vakalarda eklampsiye de yol açabilir. Burada tonik-klonik nöbetler meydana gelebilir ve bu da bilinç kaybına yol açabilir. Organlar zarar görebilir ve karaciğer enzimleri anormal şekilde yükselebilir. Retina kanaması veya trombopeni meydana gelebilir.
Bir plasental yetmezlik gelişebilir. Akut böbrek yetmezliği veya sözde HELLP sendromu da ortaya çıkabilir. Annenin yaşamsal belirtileri ciddi şekilde tehlike altındadır. Bu durumlarda, yoğun bakımdan izlenmeniz ve gerekirse erken doğum beklemeniz gerekecektir.
Hamilelik sırasında yüksek tansiyonun etkisi hem anne hem de doğmamış çocuk için tehlikeli olabilir. Birçok yenidoğanın doğum ağırlıkları düşüktür. Hastalık ayrıca erken doğumu da tetikleyebilir. Plasental yetmezlik durumunda, fetüse yetersiz beslenme riski vardır ve bu daha sonra hem gelişim hem de büyüme bozukluklarına yol açabilir.
Hamilelikte yüksek tansiyon nasıl düşer?
Başlangıçta doktorlar alternatif bir yolla hipertansiyondan kurtulmaya çalışacak ve doğal yöntemler seçeceklerdir. Bu, faaliyetleri kısıtlamayı ve stresi azaltmak için önlemler almayı içerebilir. Genel olarak, fiziksel zorlanma ve efordan kaçınmalısınız. Bazı durumlarda doktor yatak istirahati de isteyebilir. Kan basıncı yakından izlenir. Alkol ve sigaradan kesinlikle uzak durmalısınız. Beslenme konusunda temelde herhangi bir kısıtlama yoktur.
Hamilelikte yüksek tansiyon vakası şiddetliyse, o zaman ilaç tedavisi gerekir. A-metildopa veya presinol gibi ilaçlar kullanılabilir. 170/110 mmHg ve üzeri değerlerde acil durum gerektirir. Hamile bir kadın olarak tansiyonunuzu düzenli olarak kontrol etmeniz gerekir. Hastaneye kabul edilebilir ve izlenebilirsiniz.Ek olarak, jinekolog fetüsün büyümesini yakından izlemeli ve hamilelik sırasında düzenli olarak kan basıncını kontrol etmelidir. Şüpheniz varsa, çocuğun doğumuna daha erken başlanmalıdır.
