İnatçı çocuklarla uğraşmak ebeveynler için oldukça zordur çünkü banyo yapmak, yemek yemek veya yatmak gibi temel işleri bile yaptırmak günlük bir savaştır. Çocuklar inatçı olduklarında anne babalarının talimatlarını dinlemez veya onlara uymazlar. Tek fikirli çocuklar tavırlarını, davranışlarını veya duruşlarını değiştirmemeye karar verirler. Yalvarma, kınama veya zorlamanın hiçbir etkisi olmayacak ve çocuk istediğini yapacaktır.
İnatçı olmak, çocukların kendi iyilikleri için ya da onları herhangi bir zarardan korumak için olsa bile, her türlü değişime meydan okuyan bir tavırdır. Örneğin, okul çantasını toplamayı reddetmek. Aslında kendi yararı için yapılması gereken bir davranıştır.
İnatçı bir çocuğun özellikleri
Özgür irade kullanan her çocuk inatçı değildir. Herhangi bir güçlü eylemde bulunmadan önce çocuğunuzun inatçı veya kararlı olup olmadığını anlamak önemlidir. İstekli çocuklar çok zeki ve yaratıcı olabilir. İsyan olarak görülebilecek birçok soru sorarlar. Öte yandan, inatçı çocuklar fikirlerine sadık kalırlar ve söyleyeceklerinizi dinlemeye hazır olmazlar.
İşte inatçı çocukların gösterebileceği diğer birkaç özellik:
- Kabul edilmeye ve duyulmaya güçlü derecede ihtiyaçları vardır. Bu yüzden sık sık dikkatinizi çekebilirler.
- Şiddetle bağımsız olabilirler.
- Sevdikleri şeyi yapmaya kararlıdırlar.
- Tüm çocuklar öfke nöbeti geçirir, ancak inatçı olanlar bunu daha sık yapabilir.
- Güçlü liderlik nitelikleri vardır, bazen “otoriter” olabilirler.
- İşleri kendi hızlarında yapmayı severler.
İnatçı bir çocuğu yönetmek zor olabilir, ancak o kadar da kötü değildir.
İnatçı çocuklarla nasıl başa çıkılır?
İnatçılık her yaşta ortaya çıkabilir ve daha sonra yetişkinliğe kadar devam edebilir. Bir ebeveyn olarak, inatçı çocuğunuza, her ikinizi de strese sokmadan davranışlarını sınırlayacak şekilde davranmanın yollarını bulmanız önemlidir. İnatçı bir çocuğu idare etmek için bazı teknikler şunlardır:
- Tartışmayın
İnatçı çocuklar her zaman doğrudan bir tartışmaya hazırdır. Bu yüzden onlara bu fırsatı vermeyin. Bunun yerine, çocuğunuzun söylediği her şeye kulak verin ve bunu tartışma yerine konuşmaya dönüştürün. Hikâyenin kendi tarafını dinlemeye hazır olduğunuzu gösterdiğinizde, onların da söylemek zorunda olduklarınızı dinleme olasılıkları artar.
- Bir bağlantı kurun
Çocuğunuzu istemediği bir şeyi yapmaya zorlamayın. Bu, onları yalnızca daha isyankar hale getirecek ve yapmamaları gerekeni tam olarak yapmaya kararlı olacaklardır. Bu nedenle, çocuğunuzun televizyon izlemeyi bırakmasını ve bunun yerine ödev yapmasını istiyorsanız, bir süre onunla televizyon izlemeyi deneyin. Bu biraz yoldaşlık getirecek ve kısa bir süre sonra çocuğunuza kitabınızı okurken o da ödevlerini yapmaya başlayacaktır.
- Bazı seçenekler sunun
İnatçı bir çocuğa ne yapması gerektiğini söylemek, asi çizgisini ateşlemenin kesin bir yoludur. Bunun yerine, onlara hayatları üzerinde kontrolleri varmış gibi hissettirdiği ve ne yapmak istediklerine bağımsız olarak karar verebilecekleri için onlara seçim yapabilecekleri seçenekler sunun.
- Çocuğunuzun güvenini kazanın
Elinizdeki konuya çocuğunuzun bakış açısından bakın ve neden bu şekilde davrandıklarını anlamaya çalışın. Onları parka götürmeye söz verdiyseniz, ancak hava kötüye gittiği için reddettiyseniz, sözünüzü tutmanın neden mümkün olmadığını onlara açıklamanız gerekecektir. Çocuğunuz bunu yalnızca yerine getirilmemiş bir söz olarak görecek, ancak neden dışarı çıkamayacağınızı belirterek ve gezi için daha ileri bir tarih belirleyerek durumu kurtarabilirsiniz.
- Evde barışı sağlayın
Evinizin çocuğunuzun her zaman mutlu, rahat ve güvende hissedeceği bir yer olduğundan emin olun. Evdeki herkese, özellikle eşinize kibar olun. Gördüklerini taklit etmeleri muhtemeldir, bu nedenle huzuru korumanız ve tartışmalardan kaçınmanız ve çocuğun önünde hakaretlerde bulunmamanız çok önemlidir.
- Müzakere becerilerinizi tazeleyin
İnatçı çocuklar, bir şey istediklerinde, kesin bir reddi kabullenmekte zorlanırlar. Bu yüzden, yasayı koymak yerine onlarla müzakere etmeye çalışın. Örneğin, çocuğunuz iki uyku vakti hikayesi dinlemekte ısrar ediyorsa, bu gece için bir hikaye ve yarın için başka bir hikaye seçebileceğini onlarla konuşun.
- Olumlu davranışı teşvik edin
Örnek olun ve her zaman olumlu bir tutum sergileyin. Eğer ‘hayır’, ‘yapamaz’ veya ‘yapmayacağım’ kelimelerini çok kullanırsanız, çocuğunuzun da aynı şeyi yapması muhtemeldir. Negatif olmaktansa çocuğunuzun inatçılığına olumlu bir bakış açısıyla bakın. Çocuğunuza “evet” veya “hayır” yanıtı uyandıran sorular sorarak bundan bir oyun çıkarmaya çalışın. Sorularınızın cevabı çoğu zaman “evet” olacak şekilde düzenleyin.
- Kuralları ve sonuçları belirleyin
İnatçı çocukların gelişmek için kurallara ve düzenlemelere ihtiyacı vardır. Öyleyse, sınırları belirleyin ve beklentilerinizi bir aile toplantısında netleştirin. Tutarlılık önemlidir, ancak bu katılığa dönüşmemelidir. Tatilde olduğunuz zamanlarda veya çocuğunuzun örnek davranışlar sergilediği durumlarda esnek olmak önemlidir.