Oksitosin Nedir?
Oksitosin hormonu genellikle “aşk hormonu” olarak bilinir. Çünkü sevişme, doğurganlık, doğum sırasındaki kasılmalar ve emzirmede süt salınması ile ilgilidir. Kendimizi iyi hissetmemize yardımcı olur, duyguları ve davranışları besler.
Ne işe Yarar?
Vücudunuzun oksitosine yanıt vermesine izin veren reseptör hücreler hamilelikte kademeli olarak artar ve daha sonra doğum sırasında oldukça ilerler. Oksitosin, serviksi inceltip açmaya (genişletmeye), bebeği doğum kanalından aşağıya ve dışına doğru hareket ettirmeye, plasentayı dışarı doğru itmeye, plasenta bölgesinde kanamayı sınırlamaya yardımcı olan güçlü kasılmaları uyarır. Doğum ve doğum sırasında bebeğin serviksinize ve ardından pelvik tabanındaki dokulara karşı basıncı ve kasılmaları uyarır.
Bebek doğduktan sonra, oksitosin, sütü göğsüne hareket ettirerek laktasyonu destekler. Bebek anne göğsünü emdiğinde, oksitosin salgılanması sütün serbest kalmasını sağlar, böylece bebeğin beslenmesi sağlanır. Aynı zamanda, daha fazla oksitosin üretimini uyarmak için beyine oksitosin salınır. Bebek beslenmeyi bıraktığında, hormon üretimi bir sonraki beslenmeye kadar durur.
Erkekler için, oksitosin işlevi daha az önemlidir. Ancak spermin harekete geçmesinde rol alır. Ayrıca testislerde testosteron üretimini etkilediği görülmektedir.
Oksitosin, insanların ilişki kurmasına yardımcı olması için de önemlidir. İnsanların birbirlerini tanımalarını, güven ve empati duymalarını sağlar, annelerin bebekleriyle bağ kurmalarına yardımcı olur. Aynı zamanda insanların cinsel olarak uyarılmasında etkili olur.
Hamilelikte oksitosin hormonu ne işe yarar?
Vücudunuzun oksitosine yanıt vermesine izin veren reseptör hücreler hamilelikte kademeli olarak artar ve daha sonra doğum sırasında oldukça ilerler. Oksitosin, serviksi inceltip açmaya (genişletmeye), bebeği doğum kanalından aşağıya ve dışına doğru hareket ettirmeye, plasentayı dışarı doğru itmeye, plasenta bölgesinde kanamayı sınırlamaya yardımcı olan güçlü kasılmaları uyarır. Doğum ve doğum sırasında bebeğin serviksinize ve ardından pelvik tabanındaki dokulara karşı basıncı ve kasılmaları uyarır.
Vücudunuzu doğum sırasında oksitosin üretimini aşağıdakileri yaparak teşvik edebilirsiniz:
- Sakin, rahat ve kendine güvenmek
- İstenmeyen insanlar, gürültü ve rahatsız edici ortamlardan kaçınmak.
- Dik durmak ve yerçekimi kullanmak, böylece bebeğiniz serviksinize ve ardından bebek doğarken pelvik tabanınızın dokularına karşı bastırılır.
- Meme uçlarını veya klitorisini doğumdan önce uyarmak, bebeğinize doğumdan kısa bir süre sonra emzirmek.
- Epidural analjeziden kaçınmak.
Çok fazla veya çok az miktarda oksitosin varsa ne olur?
Çok fazla oksitosinin erkeklerde iyi huylu prostat hipertrofisine yol açabileceği, prostat bezinde idrar yapmayı zorlaştıran yaygın bir durum olduğu düşünülmektedir.
Çok az oksitosin, bir kadının emzirme için sütü bırakma özelliğini etkileyebilir. Düşük oksitosin seviyeleri ise otizm spektrum bozuklukları ve depresyon ile ilişkilendirilmiştir. Oksitosin seviyelerinin artırılmasının sosya fobi, depresyon ve öfke sorunlarını tedavi etmeye yardımcı olabileceği öne sürülmüştür. Bununla birlikte, aynı zamanda kıskançlık, önyargı ve yalancılıkla da bağlantı kurulmuştur. Oksitosinin vücuttaki rolünü tam olarak anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Oksitosin eksikliğinin belirtileri nelerdir?
- Şefkat hissi azalması
- Sosyal etkileşimlerden hoşlanmamak
- Uzun süren ilişkileri sürdürmekte zorlanmak
- Empati eksikliği
- İletişim problemi
- Seks yaparken isteksizlik
- Bazen orgazm olmakta zorlanmak
- Endişeli olmak
- Tatlı, yüksek karbonhidratlı yiyecekler istemek
- Zararlı, bağımlılık yapıcı alışkanlıklara yönelmek
- Kızgın ve saldırgan olmak
Oksitosin içeren besinler hangileridir?
Hipotalamusta üretilen oksitosinin bir kısmı cinsel isteklerinizi desteklemede önemli bir rol oynar. Daha güçlü ilişkiler kurmanıza yardımcı olan ve empatiyi güçlendiren bir hormon ve nörotransmiterdir. Araştırmacılar, bir kadının vücudunda mevcut oksitosin miktarı ile orgazmın yoğunluğu arasında güçlü bir ilişki olduğuna inanıyor.
İşte oksitosin seviyesini artıran bazı yiyecekler şunlardır?
- D vitamini, yumurta, tavuk, süt, zenginleştirilmiş kahvaltı gevrekleri gibi zengin besinler. Güneş ışığı bir başka kaynaktır.
- C Vitamini guava, çilek, domates, limon, brokoli ve Brüksel lahanası gibi zengin besinler.
- Badem, avokado, bitter çikolata ve muz gibi magnezyum bakımından zengin besinler.
- Lor peynir ve yoğurt.
- Papatya çayı.
- Melatonin.
- Çemen otu veya methi tohumları.
- Adaçayı yağı
- Kahve
- Fındık ve badem
Oksitosin İlacı
Oksitosin, reçeteli bir ilaç olarak kullanılır. Tıbbi gözetim altında doğum kasılmalarını başlatmak veya doğum sırasında onları güçlendirmek için bazen bir oksitosin enjeksiyonu kullanılır ve doğumdan sonra kanamayı azaltmaya yardımcı olur.
Oksitosin almadan önce doktorunuza rahatsızlıklarınızı, alerjilerinizi ve kullandığınız tüm ilaçları anlatın.
- Rahiminizde ciddi bir enfeksiyon,
- Küçük bir pelvisiniz varsa,
- Genital herpes rahatsızlığı,
- Rahim ağzı kanseri,
- Rahim ağzı veya rahim üzerinde ameliyat (sezaryen dahil)
- Yüksek tansiyon
- Kalp sorunları.
Ayrıca bebeğinizi emziriyorsanız oksitosin hormonu almadan önce doktorunuza mutlaka söyleyin.
