Spiral (Rahim içi bir cihaz-RİA) bir kadının rahmine yerleştirilen ve on yıla kadar kontraseptif koruma sağlayan küçük, T şeklinde bir cihazdır.
Bir kadın çocuğu olsun ya da olmasın bir spiral kullanabilir. Spiral, genellikle herhangi bir zamanda yapılabilen eğitimli bir uzmanın kolaylıkla takıp çıkarabildiği basit bir yöntemdir.
Spiral türleri
2 tip spiral vardır:
- Hormonal spiral: Plastikten yapılmış ve bir hormon salgılayan türdür.
- Bakır spiral: Hormon salgılamayan bakır ve plastikten yapılmış bakır spiral
Hormonal spiraller
Hormonal spiraller, progesteron hormonunun sentetik bir versiyonu olan progestini serbest bırakır. Progestin serviks içindeki mukusu kalınlaştırır, bu da spermin yumurtaya ulaşmasını neredeyse imkânsız hale getirir.
Progestin ayrıca uterusun astarını inceltir. Spermin yumurtaya gidebilmesi durumunda, bu ince astar bir yumurtanın uterusa implante edilmesini ve hamileliğe neden olmasını zorlaştırır.
Hormonal spirallerin faydaları şunlardır:
- Oldukça etkilidir: Hem hormonal hem de hormonal olmayan spiraller yüzde 99’un üzerinde etkilidir. Bununla birlikte, 2015 yılında yapılan bir araştırma, hormonal spirallerin bakır spirallerden daha etkili olduğunu bulmuştur.
- Daha düzenli periyotlar: Bazı insanlar spiraldeki hormonların periyotlarını düzenlediğini veya hatta periyotlarını ortadan kaldırdığını fark eder.
- Bazı kanser riskini azaltır: Spiraldeki hormonlar, uterusun astarı olan endometriyum kanseri de dahil olmak üzere bazı kanserlerin riskini azaltabilir.
Hormonal spiral, migren veya bacaklarda daha yüksek kan pıhtılaşma riski olanlar da dahil olmak üzere östrojen içeren kontraseptif kullanamayan insanlar için iyi bir seçenek olabilir.
Bununla birlikte, hormonal spiraller pelvik enfeksiyonları, uterus bozulmaları, açıklanamayan vajinal kanama ve servikal veya endometriyal kanser olan kişiler için uygun olmayabilir.
Bakır spiraller
Bakır spiraller hormon kullanmaz. Bunun yerine bakır, yumurtaya ulaşmasını önlemek için spermlere zarar verir. Ayrıca sağlıklı yumurtaların gelişimini durduran ve gelişen yumurtaları yok eden bir bağışıklık yanıtı oluşturur.
Bakır spiraller, hamileliği 10 yıla kadar ve muhtemelen daha uzun süre önleyebilir.
Bakır spiralin faydaları şunlardır:
- Hormon yoktur: Bakır spiral hormonal doğum kontrolünü kullanamayan insanlar için bile güvenlidir.
- Acil kontrasepsiyon: Bakır bir spiraller hemen çalışmaya başlar, bu nedenle doğum kontrolünün acil bir formu olarak işlev görebilir.
- Daha uzun ömürlü: Hem bakır hem de hormonal spiraller uzun yıllar çalışabilirken, bakır spiraller hamileliği en az 10 yıl önlemelidir.
Bakır spiralin dezavantajları şunlardır:
- Daha ağır dönemler: Bazı kadınlar bakır bir spiral ile daha ağır dönemler yaşarlar. Bu nedenle, bu spiraller ağrılı dönemleri veya endometriozisi olan insanlar için iyi bir seçim olmayabilir.
- Bakır alerjileri: Bakır veya Wilson hastalığına alerjisi olan kadınlar bakır spiralleri güvenle kullanamazlar.
Spiral nasıl takılır?
Doktorunuz veya hemşireniz önerisiyle spirali eczanenizden alabilirsiniz. Spiraller, eğitimli bir doktor veya hemşire tarafından rahim içine yerleştirilir. Serviksten (uterusa açılan) çıkan ince bir naylon ipliğe sahiptir. Vajinanızın içinde yükseklik hissediyorsanız, ipliğin orada olup olmadığını kontrol edebilir ve spiralin hala yerinde olduğunu bilirsiniz. Vajinada yüksek olduğu için iplik görülemez.
Spiralin yerleştirildiği tarihin bir kaydını tutmak iyidir. Sona ermeden önce çıkarıldığından emin olmanız gerekir (yerleştirildikten sonra türe bağlı olarak beş veya on yıl). Eşiniz seks sırasında spirali hissedebilir, ancak nadiren onları incitir.
Spiraller nasıl çıkarılır?
Spiraller uzun yıllar koruma sağlamasına rağmen, daha önce çıkarılabilir. Bu, bir doktorun yavaşça ipi çektiği ve spiralin kollarının dışarı doğru katlandığı hızlı bir prosedürdür. Bazı kadınlar bunu rahatsız bulurken, diğerleri çok fazla hissetmeyebilir.
Spiral kullanırken hamile kalırsam ne olur?
Spiral kullanırken hamile kalırsanız, mümkün olan en kısa sürede bir doktora gidip çıkarılması gerekir. Spiral çıkarılırsa, hamileliğe zarar vermez ve hamileliğe devam etmeyi veya sonlandırmayı seçebilirsiniz. Çıkarılmazsa ve hamileliğe devam ederseniz, hamileliği kaybetme veya erken doğum riski yüksektir.
