Bebeklerde dil gelişimi çeşitli aşamaları olan bir başarıdır. Her çocuk kendi hızında konuşmayı öğrenirken, genel gelişim dönemi normal konuşma ve dil gelişimine rehberlik edebilir.
Doğumdan beş yaşına kadar çocuklar dili çok hızlı bir şekilde geliştirir. Bebeklerde dil gelişimi aşamaları evrenseldir. Ancak, çocuğun dil gelişiminin her kilometre taşına ulaşma yaşı ve hızı, çocuklar arasında büyük farklılıklar gösterir. Genelde kızlar, erkeklerden daha hızlı dil gelişimi gösterir.
Dil gelişimi doğumdan önce başlar. Hamileliğin sonuna doğru, fetus annenin dışından gelen sesleri ve konuşmaları duymaya başlar. Bebekler insan sesine keskin bir şekilde uyum sağlar ve diğer seslere tercih eder. Özellikle kadın seslerinin daha yüksek perde karakteristiğini tercih ederler. Ağlama, çocuğun doğumda birincil iletişim aracı olmasına rağmen, dil hemen tekrar ve taklit yoluyla gelişmeye başlar.
Bebeklerde dil gelişimi aşamaları şöyledir:
3. ayın sonunda
Üç ayın sonunda çocuğunuz şunları yapabilir:
- Göründüğünde gülümse
- Agu sesleri çıkarma
- Konuşulduğunda sessiz bir şekilde gülümseme
- Sesinizi tanıyacak gibi görünme
- Farklı ihtiyaçlar için farklı ağlama şekli
6. ayın sonunda
Altı ayın sonunda çocuğunuz:
- Sizinle oynarken veya yalnız bırakılırken gürültülü sesler çıkarır
- Gevezelik edip ve çeşitli sesler çıkarır
- Zevkini ve hoşnutsuzluğunu ifade etmek için sesini kullanır
- Gözlerini ses yönünde hareket ettirir
- Ses tonunuzdaki değişikliklere yanıt verir
- Bazı oyuncakların ses çıkardığına dikkat eder
- Müziğe dikkat eder
12. ayın sonunda
12 ayın sonunda çocuğunuz:
- Konuşma seslerini taklit etmeyi dener
- “Dede”, “anne” ve “uh-oh” gibi birkaç kelime söyler
- “Buraya gel” gibi basit talimatları anlar
- “Ayakkabı” gibi sık kullanılan öğeler için kelimeleri tanır
- Döner ve seslerin geldiği yöne bakar
18. ayın sonunda
18 ayın sonunda çocuğunuz:
- Tanıdık kişilerin, nesnelerin ve vücut parçalarının adlarını tanıma
- Hareketlerle birlikte basit talimatları izleme
- 10 kelimeye kadar söyleme
24. ayın sonunda
24 ayın sonunda çocuğunuz:
- “Daha fazla süt” gibi basit ifadeler kullanır
- “Güle güle” gibi bir veya iki kelimelik cümleler kullanır
- Basit komutları takip eder ve basit soruları anlar
- Yaklaşık 50 veya daha fazla kelime konuşabilir
Bebeklerde dil gelişimini teşvik etmek için bazı ipuçları:
- Bebeğinizi en rahat hissettiğiniz dili kullanarak konuşun.
- Çocuğunuza uğultu yapın.
- Tekerlemeler ve şarkılar söyleyin.
- Bebeğinize hikayeler okuyun ve anlatın, başlamak için asla erken değildir.
- Oyun oynayın (bebeğinizin çıkardığı sesleri taklit etme, nazik gıdıklama, oyuncak sallama, vb.).
- Bebeğinizle ne yaptığınızı (banyo, bebek bezi, hemşirelik vb.) söyleyin.
- Bebeğinizi ismiyle arayın.
- Konuşurken bebeğinizin yüzünüzü görebildiğinden emin olun.
- Bebeğinizin ağlamaları ile size söylemeye çalıştığını düşündüğünüzde onunla konuşun.
Bu adımlar bebeklerde dil gelişimi için oldukça faydalı olacaktır. Bebeğiniz yaşına göre konuşma ve dil gelişimi yeteri kadar olgunlaşmamışsa veya çocuğunuzun gelişimi hakkında endişeleriniz varsa çocuk doktoruyla konuşun. Konuşma gecikmeleri, işitme kaybı ve gelişimsel bozukluklar gibi birçok nedenden dolayı ortaya çıkar. Koşullara bağlı olarak, çocuğunuzun doktoru, çocuğunuzu bir işitme uzmanına (odyolog) veya konuşma dili patoloğuna yönlendirebilir.