Çocuklarınıza kötü davranışlarından ötürü kızdığınızda, onlara “öğretmenin” en kolay yolu, onları odalarına göndermek, en sevdikleri oyuncakları ellerinden almak ve hatta onlara tokat atmak gibi her türlü cezayı kullanmaktır. Çocuklarınız, size hedeflerinize ulaşmış ve kötü davranışları durdurmuş gibi görünse de, psikologlar cezalandırmanın yalnızca geçici sonuçlar getireceğine inanırlar. Çocuğa ceza vermek yerine, onları eğitmek için uzun vadede size yardımcı olabilecek diğer etkili yollarını kullanmanızı önerirler.
Yanlış davranışı azaltmanın en iyi yolu, iyi davranış için bol miktarda olumlu pekiştirme sağlamaktır. Hoş olmayan davranışlar için ceza vermek bu tutumu bir süreliğine durdurabilir, ancak çoğu zaman istenmeyen yan etkileri beraberinde getirir. Davranışı cezalandırılan bir çocuk duygusal olarak tepki verebilir, karşılık verebilir veya cezayı verenden kaçınabilir. Kötü davranışları cezalandırmak yerine, çocuğunuzun iyi olduğu davranışları yakalamaya çalışın. Yaptığı şeyi takdir ettiğinizi ve bunu tutarlı bir şekilde yaptığınızı gösterin. Aynı zamanda, çocuğunuzun örneğin ev ödevlerinden veya ev işlerinden kaçınmasını veya dikkat çekmesini sağlayan uygunsuz davranışların işe yaramadığını belirtin.
Cezalandırılmak, ebeveyn-çocuk ilişkisini aşındırır, böylece çocuklar bizim liderliğimizi takip etmek istemezler. Çocuğu kızdırır ve savunmacı yapar. Onları adrenalin ve diğer hormonlarıyla doldurur ve beynin akıl yürütme, iş birliği yapma kısımlarını kapatır. Çocuklar, cezalandırılmalarına neden olan “kötü” davranışı çabucak unuturlar; sadece savunmaya geçerler. Bu durum karşısında yakalanmamak için yalan söylerler. Ceza bizi çocuklarımızdan ayırır, böylece onlara daha az etkimiz olur. Basitçe söylemek gerekirse, çocuğa ceza vermek tüm yanlış dersleri öğretir.
Cezalandırmak çocuğa ders vermez. Cezalandırma zihniyetine kapıldığınızda, çocuğunuzu nasıl disiplin altına alacağınızı düşünürken rasyonel düşünmek veya şefkatli olmak zordur. Ve çocuğunuzun doğruyu yanlıştan öğrenmesine yardımcı olmaz. Ancak bir çocuğa saygılı davranmak, onunla konuşmak ve durumun bir şekilde tartışmasını sağlamak, uygunsuz davranışı bir öğrenme fırsatına dönüştürür.
Çocuğu sık sık cezalandıran ebeveyn, korku üzerine kurulu bir ilişki kurar. Bir ebeveyn saldırgan davranırsa, çocuk korkar ve her hata yaptığında ebeveyninin ne yapacağı konusunda endişelenir. Dahası, bu korku ve endişe çocuğu yaşam boyu etkiler. İstenmeyen davranışları düzelterek çocuğunuzu nasıl disiplin altına alacağınızı öğrenin ve çocuğa ceza yerine disiplin stratejileri kullanarak olumlu davranışları öğretin.
