Rahim içi aşılama (IUI), spermin bir kadının vajinasına, serviksine veya rahmine cinsel ilişki dışında yerleştirilmesini içeren en yaygın suni tohumlama şeklidir. Birçok kadın için, suni tohumlama tedavisi tek başına yeterli değildir. Suni aşılama genellikle doğurganlığı daha da artırmak için klomifen veya gonadotropinler gibi doğurganlık ilaçlarıyla birlikte yapılır.
Her iki prosedürü de uygulamak için, bir kadının açık fallop tüpleri olması gerekir. Tüpleri tıkalı kadınlar için aşılama yapılmaz.
Aşılama nedir?
Aşılama spermi doğrudan rahime yerleştiren bir yöntemdir. İlk olarak, sperm erkek partnerinden veya donörden elde edilir. Daha sonra sperm sayılır, yıkanır, konsantre edilir ve küçük bir şırıngaya yerleştirilir.
Enjektöre küçük bir tüp (kateter) takılır. Daha sonra kateter rahim ağzından ve uterusun alt kısmına yerleştirilir. Sperm doğrudan anne rahmine aktarılır.
Aşılama avantajı, spermin yıkandıklarında daha aktif hale gelmesidir, daha fazla sperm yumurtaya rutin ilişkilere göre ulaşır. Rahim içi aşılama, serviksi atladığından, antisperm antikorların veya kalın servikal mukusun etkilerinin üstesinden gelmeye yardımcı olabilir.
Değerlendirme ve Testler
Aşılama tedavisine başlamadan önce, kadınlar en az bir açık fallop tüpüne sahip olduklarını belgelemek için histerosalpingogram adı verilen bir X-ışını testinden geçmelidir.
IUI için sperm örneği sağlayan erkek partnerler bulaşıcı hastalıklar açısından test edilmelidir. Bir kadın sperm bankasından donör sperm kullanıyorsa, donör sperm tohumlamalarına başlamadan önce bulaşıcı hastalıklar için test edilmelidir. Gereken spesifik testler HIV, HTLV I, RPR (sifiliz testi), hepatit B yüzey antijeni ve hepatit C antikorudur. Bir aşılamanın yapılabilmesi için testlerin tamamlanması gerekir. Bu kuralın hiçbir istisnası yoktur.
Nasıl yapılır?
Rahim içi tohumlamadan önce yumurtlamayı uyarıcı ilaçlar kullanılabilir, bu durumda yumurtaların ne zaman olgunlaştığını belirlemek için dikkatli bir izleme gerekecektir. Daha sonra IUI prosedürü, yumurtlama sırasında, genellikle yumurtlamanın yakında gerçekleşeceğini gösteren LH hormonundaki dalgalanmadan yaklaşık 24-36 saat sonra yapılacaktır.
Bir sperm örneği semen sıvısından ayırmak için laboratuvar tarafından yıkanacaktır. Daha sonra spermi doğrudan uterusa sokmak için bir kateter kullanılacaktır. Bu süreç, rahme yerleştirilen sperm hücrelerinin sayısını en üst düzeye çıkarır, böylece gebe kalma olasılığını artırır.
Rahim içi aşılaması ne kadar sürer?
Bir meni örneği sağladıktan sonra, spermin işlenmesi yaklaşık bir saat sürer. Nadir durumlarda, spermin işlenmesi, erkeğin spermine bağlı olarak daha uzun sürer. Donmuş veya donör spermlerin işlenmesi yaklaşık 45 dakika sürer.
Aşı yapma sadece birkaç dakika sürer. İşlemden sonra yaklaşık 10 dakika hareketsiz yatmanızı rica edilir. Genel olarak, işlem genellikle bir buçuk saat sürer.
Aşılamada başarı oranı nedir?
İşte yapmak istediğiniz rahim içi aşılama döngülerinin sayısına bağlı olarak hamilelik şansınızın bir tahmini:
- Kadınlar genellikle sadece bir IUI yöntemi ile yüzde 10 ila 20 hamile kalma şansına sahiptir.
- Ne kadar çok IUI (aşılama) tedavisine girerseniz, hamilelik şansınız o kadar yüksek olur. 3 ila 6 döngü IUI ile hamilelik oranları yüzde 80 kadar yüksek olabilir.
- IUI ile gebelik oranı, kendi başına hamile kalan, doğurgan çiftlerin gebelik oranlarına benzer veya sadece biraz daha düşüktür.
Tohumlama başarı oranları aşağıdakileri içeren faktörlere bağlı olarak değişir:
- Kadının yaşı
- Fallop tüpü durumu (en az bir açık tüp)
- Sperm örneği. Çok düşük sperm sayısı olan erkeklerde (5 milyondan az toplam hareketli sperm) IUI genellikle başarılı değildir.
Doğurganlık tedavilerinde kümülatif bir başarı oranı olduğunu söylenir. Bir çift bir doğal olarak denediğinde, hamile kalma olasılıkları daha yüksektir. Ancak doğal olarak denemek gibi, bazı tedavilerin artık işe yaramadığı bir nokta vardır. Birkaç döngüden sonra hamilelik IUI ile de gerçekleşmezse, çiftler tüp bebek gibi başka bir yaklaşım hakkında doktorlarına danışmalıdır.
