Asperger sendromu gelişimsel bir bozukluktur. Asperger sendromlu gençler sosyal olarak başkalarıyla ilişki kurmakta zorlanırlar. Genel olarak, asperger sendromlu çocuklar ve gençler başkalarıyla konuşabilir ve okul çalışmalarında oldukça iyi performans gösterebilirler. Bununla birlikte, sosyal durumları ve vücut dili, mizah ve alay gibi ince iletişim biçimlerini anlamakta güçlük çekerler. Ayrıca bir konu veya ilgi alanı hakkında çok düşünebilir, konuşabilirler veya sadece küçük bir faaliyet yelpazesi yapmak isteyebilirler. Bu ilgi alanları, çocuğa sağlıklı bir sosyal veya eğlence ortamı sağlamaktan ziyade takıntılı hale gelebilir ve günlük yaşama müdahale edebilir.
Erkeklerin asperger sendromuna sahip olma olasılığı kızlardan üç ila dört kat daha fazladır. Çoğu vaka beş ile dokuz yaşları arasında teşhis edilirken, bazıları üç yaşında teşhis edilir.
Asperger sendromu ile otizm spektrum bozukluğu arasındaki fark nedir?
Asperger sendromunun adı resmen değişti, ancak çoğu kişi durumları hakkında konuşurken hala Asperger sendromu terimini kullanıyor. Asperger sendromunun semptomları artık Otizm Spektrum Bozukluğu adı verilen duruma dahil edilmiştir.
Asperger sendromunun belirtileri nelerdir?
Asperger sendromlu çocuklar zayıf sosyal etkileşimler, takıntılar, garip konuşma kalıpları, sınırlı yüz ifadeleri ve diğer tuhaf tavırlar sergiler. Takıntılı rutinlere girebilirler ve duyusal uyaranlara alışılmadık bir hassasiyet gösterebilirler.
Asperger sendromlu tüm çocuklar farklı olsa da, onları diğerlerinden ayıran şey, alışılmadık sosyal becerileri ve takıntılı ilgileridir. Asperger sendromlu bir çocuk için aşağıdaki semptomlardan birini veya birkaçını görebilirsiniz:
- Uygunsuz veya en düşük sosyal etkileşimler
- Neredeyse her zaman diğerleri yerine kendi etrafında veya belirli bir konu etrafında dönen sohbetler
- Duyguları iyi anlamamak veya diğerlerinden daha az yüz ifadesine sahip olmak
- Düz, tiz, sessiz, yüksek sesle veya robotik gibi alışılmadık gelen konuşmalar
- Jestler, vücut dili ve yüz ifadesi gibi sözlü olmayan iletişimi kullanmamak veya anlamamak
- Bir veya iki özel, dar konuya yönelik yoğun bir takıntı
- Rutinlerdeki küçük değişikliklerde üzülmek
- Tercih edilen bilgileri ve gerçekleri kolayca ezberlemek
- El yazısıyla ilgili zorluklar dahil beceriksiz, koordine olmayan hareketler
- Bazen sözlü veya davranışsal patlamalara, kendine zarar verici davranışlara veya öfke nöbetlerine yol açan duyguları yönetmede zorluk
- Diğer insanların duygularını veya bakış açılarını anlamamak
- Işıklara, seslere ve dokulara aşırı duyarlılık
Asperger sendromlu çocuklar genellikle dil gelişimlerinde hiçbir gecikme göstermezler. İyi gramer becerilerine ve ileri bir kelime dağarcığına sahip olmaları muhtemeldir, ancak aynı zamanda çok basit olma eğilimindedirler. Dili sosyal bağlamda kullanmakta sorun yaşarlar.
Bilişsel gelişimlerinde belirgin bir gecikme olmayabilir. Asperger sendromlu çocuklar, dikkat süresi ve adapte olma ile ilgili sorunlar yaşayabilir, ancak genellikle ortalama zekaya sahiptirler.
Asperger sendromuna ne sebep olur?
Asperger sendromunun nedenleri bilinmemektedir. Genetik ve beyin anormallikleri söz konusu olabilir.
Asperger sendromunun bir çocuğun yetiştirilmesinin veya kötü ebeveynliğinin bir sonucu OLMADIĞINI biliyoruz. Asperger sendromu nörobiyolojik bir bozukluktur, yani çocuğun beyin gelişiminin nedenleri tam olarak anlaşılamayan bir parçasıdır.
Asperger sendromu nasıl teşhis edilir?
Yukarıda belirtildiği gibi, Asperger sendromu artık kendi başına bir durum olarak teşhis edilmiyor. Otizm spektrum bozukluğuna dahil olan koşulların bir parçasıdır.
Bir ebeveyn, çocuğun sosyal gelişimi, alışılmadık dil kalıpları ve tuhaf davranışları konusunda endişeliyse, bir çocuk doktoruna danışılmalıdır. Çocuk doktoru, psikolog veya OSB’ye aşina olan başka bir klinisyen gibi bir uzman tarafından görülmesi gerekip gerekmediğini belirleyebilir.
Test ve değerlendirme genellikle tıbbi ve psikolojik uzmanlardan oluşan bir ekip içerir. Uzmanlar ebeveyne çocuğun gelişimi ve mevcut becerileri ve sorunları hakkında birçok soru soracaktır. Ayrıca çocukla etkileşime girecek ve çocuğun başkalarıyla etkileşime girdiğinde hangi semptomları gösterdiğini değerlendirmek için değerlendirmeler yapacaklar. Ayrıca çocuğun dilini ve entelektüel yeteneklerini de değerlendirebilirler. Bir doktor, çocuk için başka tıbbi endişeler olmadığından emin olmak için sorular sorabilir veya testler isteyebilir.
Asperger sendromu nasıl tedavi edilir?
Her vaka farklı olduğu için, her çocuğun ihtiyacına göre tedavi planları oluşturulmalıdır. Bu ihtiyaçlar değiştikçe zaman içinde ayarlanmaları gerekir.
Asperger Sendromunun tedavisi genellikle şunları içerir:
- Sosyal beceri eğitimi
- Davranış destekleri
- Bilişsel davranışçı terapi
- Ebeveyn eğitimi ve öğretimi
- Konuşma dili terapisi
- İş terapisi
- Özel eğitim sınıfları
- İlaç tedavisi
Aslında bu rahatsızlık için bir “tedavi” yoktur. Semptomlarla başa çıkmayı ve sosyal becerileri algılamayı öğrenen bir çocuk, karşılaştığı bazı zorlukların üstesinden gelmeyi öğrenebilir. Destek alan ebeveynler, çocuklarını en iyi şekilde nasıl destekleyeceklerini öğrenebilirler. Asperger sendromu olan insanlar da okulda başarılı olabilir ve topluma katkıda bulunan üyeler olmaya devam edebilirler.